Κυριακή 29 Απριλίου 2018

ΠΙΝΑΚΑΣ ΧΑΡΑΞΕΩΣ

Ο πίνακας χαράξεως αποτελεί ένα από τα αναπόσπαστα στοιχεία για την τέλεση εργασιών μιας στοάς.

Ο Τάπητας μαζί με την Βίβλο τον Γνώμονα και τον Διαβήτη, αποτελούν τα απαραίτητα στοιχεία τα οποία πρέπει να υπάρχουν σε ένα εργαστήριο για να ανοίξουν κανονικά οι εργασίες. Στις παλιές στοές τα συμβολικά στοιχεία του τάπητα σχεδιάζονταν στο πάτωμα, πριν από τις εργασίες από τον τελετάρχη, και σφουγγαρίζονταν με επιμέλεια μετά το τέλος των εργασιών, ώστε να σβηστούν τα σχήματα. Με τα χρόνια φάνηκε ότι ήταν πρακτικότερο να υπάρχει ένα έτοιμο σχέδιο απλό στην αρχή, το οποίο περιείχε μόνο τα βασικά συμβολικά στοιχεία του βαθμού, στον οποίο γίνονταν οι εργασίες, για να εξελιχθεί με τα χρόνια σε τάπητες, οι οποίοι περιέχουν πάμπολλα συμβολικά στοιχεία ανάλογα με την έμπνευση του σχεδιαστή τους. Ορισμένοι δε από αυτούς τους Τάπητες αποτελούν σήμερα πλέον έργα τέχνης, όπως μπορούμε να διαπιστώσουμε εύκολα κάνοντας μια βόλτα στο διαδίκτυο.
Σύμφωνα λοιπόν με τον Βαθμό των εργασιών, που πρόκειται να γίνουν τοποθετείται στην μέση του εργαστηρίου κατά το άνοιγμα των εργασιών, ο ανάλογος τάπητας χαράξεως ο οποίος μάλιστα και αποσύρεται κατά το κλείσιμο των εργασιών. Η αποψινή παρουσίαση είναι μια προσπάθεια προσέγγισης του θέματος, η οποία λαμβάνοντας υπ όψιν τα αρχικά σχέδια διαφόρων παλαιών ταπήτων και στην συνέχεια παρακολουθώντας την ιστορική εξέλιξη του σχεδιασμού τους, να φέρει τον συμβολισμό των σχεδίων τους, σε συσχετισμό με την αντίληψη και την εικόνα, που είχαν για το σύμπαν και τον κόσμο που μας περιβάλλει, οι αδ:. μας, τότε που σχεδίαζαν τους πρώτους τάπητες.
Για τον λόγο αυτό επιλέχθηκε να παρουσιαστούν εικόνες από τρεις απλούς τάπητες, οι οποίοι χρησιμοποιούνται ακόμα από στοές σήμερα. Ιστορικά η πρώτη σχεδίαση τάπητα συμπίπτει με την αρχή του διαφωτισμού, του οποίου η αρχική φιλοσοφική σκέψη και αντίληψη διακρίνεται σαφώς επάνω στο σχεδιασμό του. Αυτή η αντίληψη της εποχής του διαφωτισμού, η οποία τελικά οδήγησε τους τέκτονες στην ίδρυση της πρώτης Μεγάλης Στοάς, ένα ουσιαστικό γεγονός, στο οποίο οφείλεται και η διάδοση του τεκτονισμού, μπορεί να περιγραφεί περιληπτικά ως εξής:
α. Στην Αγγλία με την άνοδο στην εξουσία του Πρίγκηπος Του Αννόβερου με το όνομα Γεώργιος ο Πρώτος δόθηκε τέλος στις όποιες πνευματικές καταπιέσεις είχαν οδηγήσει οι διαπαρα-ταξιακοί αγώνες εξουσίας, που διαρκούσαν από την εποχή του Cromwell.
β. Στην εμφανισθείσα εκείνη την εποχή τάση, για την αναζήτηση της προέλευσης του Χριστιανισμού δόθηκε έμφαση στην Παλαιά Διαθήκηγεγονός, το οποίο είχε σαν συνέπεια να θεωρηθεί ο Ναός του Σολομώντα κάτι σαν την πηγή της γνώσεως και της ηθικής και επιπλέον δε με αυτό τον τρόπο διαμορφώθηκε η θρησκευτική ροπή του παγκοσμίου δυισμού εκείνης της εποχής, σε έναν από όλους αποδεκτό όρο, προσδιορισμού του θεού .
γ. Στους κύκλους των θεωρουμένων πνευματικών ανθρώπων της εποχής, όσοι θεωρούνταν προοδευτικοί άρχιζαν να σχηματίζουν μια νέα εικόνα του κόσμου, που μας περιβάλλει εγκαταλείποντας τις μέχρι τότε απόψεις, που επικρατούσαν για τουλάχιστον χίλια πεντακόσια χρόνια βασιζόμενη πλέον στις αρχές της φυσικής του Νεύτωνα.
Για τον λόγο αυτό στο αρχικό κείμενο του Anderson μπορούμε να διακρίνουμε τα πρώτα στοιχεία της διαμορφώσεως μιας νέας ιδέας περί του θεού, η οποία να συνδέει τις ιδιότητες του ηθικού και του νομοθέτη, με εκείνες του αιτίου και του αιτιατού, του σχεδιαστή και Του διατηρητή των πάντων, μια σύνδεση δηλαδή της ηθικής τάξης των πραγμάτων με την νέα φυσική πλέον πραγματικότητα. Πίσω από αυτή την ιδέα βρίσκεται η μοντέρνα επιστημονική πλέον άποψη του κόσμου και του σύμπαντος, η οποία βασίζεται πλέον στην μαθηματική γνώση και το πείραμα.
Το εργαζόμενο σαν καλό-κουρδισμένο ρολόι βάσει των θεωριών του Isaak Newton (1643 έως 1727) σύμπαν, έδειχνε πλέον, ότι αυτό οφείλονταν στην ύπαρξη ενός σχεδίου, ενός σκοπού και τέλος σε γενικές γραμμές, ενός στόχου. Αυτή η φυσικό-θεολογική άποψη -η οποία στην σημερινή εποχή, μέχρι πρότινος φαίνονταν, ότι είχε πλέον μόνο ιστορικό χαρακτήρα –αφού πλέον άλλαξε συμπεριλαμβάνοντας στην σκέψη του σύμπαντος και το τυχαίο συμβάν, παίρνοντας έτσι έναν πρακτικό χαρακτήρα - ήταν η βασική άποψη, που προσδιόριζε την τεκτονική κόσμο- θεώρηση της εποχής, και η οποία οδήγησε τελικά στην ιδεολογική κατ αρχήν διάσταση με την καθολική εκκλησία
Γι αυτό τον λόγο θεωρείται, ότι ο τεκτονισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον διαφωτισμό και την δημιουργία ενός νέου επιστημονικού πολιτισμού με βάσει την εικόνα πλέον των φυσικών νόμων του Νεύτωνα. Κατά το τέλος του 17ου και τις αρχές του 18ου αιώνα, την εποχή των αρχών διαφωτισμού, οι κανόνες της Γεωμετρίας αποτελούσαν την σπονδυλική στήλη της εικόνας του τότε σύμπαντος, αφού μετά από τις βάσεις, που τέθηκαν από τον Κοπέρνικο τον Κέπλερ και τον Γαλιλαίο, ο Νεύτων στο τέλος του 17ου αιώνα έδωσε μια μαθηματική πλέον απόδειξη για τις τροχιές των πλανητών, τις κίνησης και συνολικά την μηχανική των ουρανίων σωμάτων. Αυτοί οι κανόνες της γεωμετρίας διακρίνονται στον αρχικό σχεδιασμό του τάπητα, ο οποίος έχει σχέση πλευρών ¾ μια σχέση, ή οποία είναι ακριβώς η ίδια με εκείνη την οποία είχαν οι αρχαίοι ναοί, σχηματίζοντας έναν παραλληλόγραμμο χώρο με τέσσερις ορθές γωνίες. Αυτές οι ορθές γωνίες είναι από τότε άρρηκτα συνδεδεμένες με την τεκτονική σκέψη και φιλοσοφία.
Η κατασκευή του, η τοποθέτηση των συμβολισμών και των συμβόλων επάνω σε αυτόν διέπονται από γεωμετρικούς κανόνες σύμφωνα με τους οποίους κατασκευάζονται οι πίνακες των στοών. Η μεθοδολογία με αυτό τον τρόπο, όχι μόνο της κατασκευής του, αλλά και της τοποθετήσεως των αναλογούντων με τον βαθμό συμβόλων, γεωμετρικά οδηγεί στην κατηγοριοποίηση τους. Εάν εμείς
θέλουμε να καθορίσουμε τις κατηγορίες των συμβόλων θα πρέπει να τον χωρίσουμε κατά μήκος και πλάτος στα τρία, κατασκευάζοντας με τον τρόπο αυτό εννέα ισοδύναμες παραλληλόγραμμες επιφάνειες, οι οποίες δεν εμπεριέχουν μόνο τα σύμβολα αλλά διαθέτουν και μια διαφορετική συμβολική αξία για το καθένα και τότε μπορούμε να προχωρήσουμε και να εξετάσουμε τον συνολικό συμβολισμό ενός πίνακα χαράξεως.
Επιπλέον πρέπει να λάβουμε υπ όψιν μας, ότι οι διευθύνσεις του ορατού ορίζοντα Ανατολή Δύση, Βορράς, Μεσημβρία, σχεδιασμένες επάνω στο σχέδιο του τάπητα καθορίζουν επιπλέον την μυστική εσωτερική αξία των περιεχομένων σ’ αυτόν συμβόλων. Η κίνηση λοιπόν του τέκτονα πρέπει να είναι πάντοτε με κατεύθυνση από την Δύση προς την Ανατολή. Αν κινηθούμε σύμφωνα με αυτό στο κάτω τμήμα, το πρώτο που συναντάμε βαδίζοντας επάνω στον τάπητα είναι το μωσαϊκό δάπεδο με τα άσπρα και μαύρα του τετράγωνα, η ακόμα και τρίγωνα κατά περίπτωση ανάλογα με την σχολή, που ακολουθείται από την Στοά. Αυτός είναι ο χώρος του Μαθητού, ο οποίος ψάχνει αναζητά την γνώση, το φως, την αλήθεια.
Ο επόμενος ο μεσαίος χώρος, είναι εκείνος του εργαζομένου ανθρώπου, ο οποίος χρησιμοποιεί τις όποιες γνώσεις κατέχει, όχι μόνο για να αποκτήσει νέες, αλλά για να διαμορφώσει και να μεταβάλλει τον χώρο μέσα στον οποίο ζει .
Στον τρίτο χώρο τέλος, υπάρχουν όλα εκείνα τα σύμβολα, τα οποία δεν μπορούμε να αντιληφθούμε αμέσως με τις αισθήσεις μας, αλλά μόνο έμμεσα, όπως είναι το σύμπαν και τελικά η αιωνιότητα του Μ:.Α:.Τ:.Σ:. Εδώ όμως χρειάζεται να επισημάνουμε, ότι ο χώρος αυτός δεν διαθέτει καμιά μεταφυσική, αλλά είναι αυτός ο χώρος, που αντιλαμβανόμαστε από την δική μας θέση, την πλευρά του πραγματικού κόσμου πατώντας και με τα δύο πόδια στην γη.
Αν τώρα παρατηρήσουμε τα περιεχόμενα, τα οποία εμπεριέχονται στα τρία κάθετα τμήματα θα διαπιστώσουμε, ότι ενώ στα δύο ακραία τμήματα το δεξιό και το αριστερό υπάρχουν υλικά και πρακτικά σύμβολα, το μεσαίο τμήμα περιέχει καθαρά πνευματικά σύμβολα. Αφού λοιπόν καθορίσαμε τους χώρους, ας προσπαθήσουμε να κάνουμε μια ανάλυση του περιεχομένου τους.
Το μωσαϊκό δάπεδο με τα λευκά και μαύρα τετράγωνα ή τρίγωνα συμβολίζει την αντιπαλότητα όλων των γήινων, που εκφράζει την σχέση μεταξύ του, μαύρου και λευκού, του καλού και του κακού κ.α. Το δάπεδο, όπως κινούμεθα προς την ανατολή τελειώνει στο πρώτο από τα τρία σκαλοπάτια της γνώσεως, τα οποία πρέπει να ανέβουμε προκειμένου να μπούμε στο Ναό του Σολομώντα, το ιερό της σκέψεως, το εργαστήριο, τον χώρο του εργαζομένου και γνωρίζοντος τέκτονα, προκειμένου να εργασθούμε. Δεξιά και αριστερά από το μωσαϊκό δάπεδο βρίσκονται δύο στήλες εκ των οποίων η αριστερή η ευρισκομένη προς τον Βορρά ανήκει στους μη γνωρίζοντες ακόμα εργάτες Μαθητές, η δεξιά που βρίσκεται στην Δύση, ή αν θέλετε Μεσημβρία ανήκει στους έμπειρους πλέον εργάτες τους Εταίρους, σήμανση δε με το ανάλογο γράμμα φέρει μόνο η στήλη των μαθητών. Στη βάση της Στήλης των μαθητών βρίσκεται, όχι σαν σύμβολο άλλα σαν πραγματική εικόνα ο ακατέργαστος λίθος, επάνω στον οποίο τοποθετείται μια Σφύρα. Αυτή η σφύρα διαθέτει δύο πρακτικές εργαστηριακές εφαρμογές αναλόγως του ποιος την χρησιμοποιεί. Στα χέρια του Μαθ:. χρησιμεύει στην
επεξεργασία του ακατέργαστου λίθου, του εαυτού του, στα χέρια όμως του Σεβ:.ή των Επ:.,για την επαναφορά σε τάξη των αδ:..
Στο μεσαίο τμήμα του τάπητα χαράξεως βρίσκονται τα εργαλεία ακριβείας, τα οποία συνήθως τότε κατασκευάζονταν από ορείχαλκο, εμείς βλέπουμε προς το βορινό μέρος το μέρος των μαθητών, την σφύρα και την στάθμη τα πρώτα εργαλεία του Μαθητή, αφού η γνώση της Βαρύτητας της δυνάμεως εκείνης, που έλκει όλα τα πράγματα προς τα κάτω, είναι η πρώτη από τις γνώσεις, που πρέπει να αποκτήσει ένας μελλοντικός κατασκευαστής Διδ:. ενώ προς την πλευρά της μεσημβρίας βρίσκεται το μυστρί και το αλφάδι, τα εργαλεία του Εταίρου, εκείνα τα εργαλεία με την γνώση της χρησιμοποιήσεως των οποίων εξασφαλίζεται η οριζοντιοποίηση της τοιχοποιίας και η δυνατότητα του συγκολλητικού υλικού ανάμεσα στους λίθους, να ασφαλίσει την κατασκευή και να αντιμετωπίζει με επιτυχία την βαρύτητα, η οποία καταπονεί την κατασκευή.
Στο κέντρο του μεσαίου τμήματος διακρίνουμε απάνω από έναν ανοιχτό διαβήτη έναν γνώμονα με ορθή γωνία. Αυτό το διπλό σύμβολο χαρακτηρίζει με επιτυχία τις βασικές τάσεις της διδασκόμενης Τεκτονικής Φιλοσοφίας των περισσοτέρων προερχομένων από την αγγλική παράδοση Στοών. Συνενώνει την πρόθεση του τέκτονα, ο οποίος βοηθά στην κατασκευή του ναού του ανθρωπισμού, όπου με την βοήθεια του διαβήτη σχεδιάζει την κάτοψη προσδιορίζοντας τα όριά της, ενώ με τον γνώμονα δείχνει εκτός, από τον προς την ανατολή προσανατολισμό του κτίσματος, ακόμα και την εξ ανατολών προερχομένη πνευματική επίδραση του Μ:.Α:.Τ:.Σ:. αφ’ ενός, αφ’ ετέρου τον ηθικό και δίκαιο τρόπο με τον οποίο ο τέκτονας πρέπει να χειρίζεται τις πράξεις του.
Ανάμεσα στην περιοχή του γήινου και του ουρανίου, στην μέση βρίσκεται ο κανόνας των 24ων υποδιαιρέσεων, σύμβολο αφ ενός όλων των μετρήσιμων μεγεθών του γήινου κόσμου, αφ ενός αφ ετέρου δε το σύμβολο της 24ωρης διαρκείας κινήσεως του ήλιου και της αιωνιότητας του σύμπαντος. Συμβολικά ο κανόνας αποτελεί και ένα όριο, κάτι σαν το εικονοστάσι των ορθοδόξων εκκλησιών ή το δίφρακτο του ναού του Σολομώντα, στον τεκτονικό δρόμο για την γνώση και την τελειοποίηση από την δύση προς την ανατολή που ακολουθούμε σαν τέκτονες. Όσο βρισκόμαστε μπροστά από αυτόν, είμαστε εκείνοι που προσπαθούν και που εργάζονται συνεχώς. Όταν περνάμε από το άλλο μέρος τότε φεύγει πλέον το πέπλο, που μας εμπόδιζε να δούμε και αποκτάμε μια καθαρότερη εικόνα για τα συμβαίνοντα γύρω μας και τον κόσμο ολόκληρο.
Βρισκόμαστε πλέον στο τρίτο και τελευταίο κομμάτι του τάπητα, τον χώρο που εμπεριέχει τα σύμβολα του σύμπαντος και εκείνου του πνεύματος, που το κατασκεύασε. Εδώ βρίσκεται ο Ήλιος σύμβολο του Φωτός και η Σελήνη σύμβολο της Νύχτας, που αντανακλά το φως του Ήλιου. Η τοποθέτηση αυτών από την πλευρά του Βορρά ή της Μεσημβρίας εξαρτάται από την σχολή την οποία ακολουθούν οι στοές. Στο κέντρο υπάρχει ο συμβολισμός της Γνώσεως, των αιωνίως ισχυόντων πραγμάτων, στο σύμβολο του πεντάκτινου αστέρα αρχικά ή του τριγώνου με το τετραγράμματο σε άλλους. Την αιωνία ισχύ των οποίων δείχνουν ανάλογα τα εννέα, επτά ή ακόμα ανάλογα με τον συμβολισμό του σχεδιαστή έξη αστέρια.
Τελικά ο τάπητας χαράξεως κλείνει στην ανατολή από την οποία πάντοτε έρχεται το θεϊκό φως με τον κόρυμβο, ο οποίος εδώ δεν συμβολίζει μόνο τον σύνδεσμο, που υπάρχει μεταξύ όλων των τεκτόνων. Με τον έναν, τρεις, ακόμα και πέντε χαλαρούς κόμβους του, οι οποίοι όντας έτσι σχηματίζουν το μαθηματικό σύμβολο του απείρου, συμβολίζει επίσης και τον σύνδεσμο εκείνο που ενώνει όλο το σύμπαν. Αυτή η γεωμετρική συμβολική εικόνα του συνδέσμου όλων των πραγμάτων είναι παρόμοια με εκείνη που βρίσκουμε στα ιερογλυφικά των αρχαίων Αιγυπτίων, η οποία γι αυτούς αποτελούσε έναν συμβολισμό του σύμπαντος .
Συμπερασματικά εξετάζοντας ακόμα και απλά τον πίνακα χαράξεως του βαθμού του μαθητού μπορούμε να καταλήξουμε στα παρακάτω.
Τα σύμβολα τα οποία εμπεριέχονται στο μεσαίο πεδίο του είναι οι βασικοί κανόνες επάνω στους έχουν οικοδομηθεί, όλα εκείνα που κάνουν την διαφορά του σκεπτόμενου ανθρώπου από το ζώο. Αυτά τα σύμβολα είναι κατανεμημένα στα δύο πλευρικά τμήματα, στον Νότο και την Μεσημβρία, έτσι ώστε να αποτελούν αλληλοσυμπληρούμενα ζευγάρια αφ ενός, και να είναι διατεταγμένα από την δύση προς την ανατολή, δείχνοντας την σταδιακή βελτίωση εκείνου που ακολουθεί αυτόν το δρόμο, και αφετέρου η τελειοποίηση αυτή συμπληρώνεται, στο οριζόντιο επίπεδο, με την διαδρομή από τον βορρά προς τον νότο.
Τελειώνοντας θα ήθελα να επισημάνω, ότι η αποψινή παρουσίαση, δεν έχει μόνο σαν μοναδικό σκοπό να βοηθήσει τους αδ:. Μαθ:. να κατανοήσουν και να βελτιώσουν την προσωπικότητά τους και την αδελφική αγάπη προς τους αδ:., και όλους τους ανθρώπους, αλλά να βοηθήσω και στην κατανόηση του στηριγμένου επάνω στην φυσική, φιλοσοφικού υποβάθρου της εικόνας, που έχει για το σύμπαν, ο τεκτονισμός.
Φυσικά η όλη παρουσίαση δεν αποτελεί απλή διδασκαλία, αλλά μια προτροπή προς όλους για μια περαιτέρω επεξεργασία και επεξήγηση των συμβόλων του τάπητα χαράξεως, αφήνοντας ανοιχτό το πεδίο σε όλους να προχωρήσουν μόνοι τους και να αναλύσουν περισσότερο πολύπλοκους τάπητες, όπως είναι αυτός του εργαστηρίου μας, δίδοντάς μας την ευκαιρία να ακούσουμε και άλλες απόψεις
Για την μόνη διαπίστωση σχετικά με τον τάπητα με την οποία νομίζω, ότι δεν θα διαφωνήσει κανείς ,είναι ο παρακάτω ορισμός του.
Ο τάπητας χαράξεως είναι το συμβολικό σχέδιο της ζωής μας, της ζωής του τέκτονα. Όσοι από εμάς θα μπορέσουν, όχι μόνο να κατανοήσουν αλλά και να εφαρμόσουν το περιεχόμενο, έστω και των απλών αρχικών του συμβολισμών, είναι εκείνοι που θα γνωρίσουν τα μυστικά αυτού, που εμείς αποκαλούμε με τον όρο βασιλική τέχνη.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου